De heldenstrijd der Camisarden – Prof. F. Bettex – 1915
De schrijver F. Bettex (1837 – 1915) is met name bekend vanwege zijn boeken van “natuur-wetenschappelijke” aard. Maar hij betreedt ook andere “literaire bijbelpaden”. Bijvoorbeeld dit boek: “De heldenstrijd der Camisarden”, dat een specifiek deel van de geschiedenis (beginjaren 1700) van de Franse Hugenoten vertelt.
Hugenoten zijn mensen die in Frankrijk de calvinistische geloofsleer (Johannes Calvijn – 1509-1564) aanhingen. Zij kwamen dus uit de Reformatie (ten tijde van Maarten Luther) voort. Camisarden zijn de Hugenoten die in die tijd de gewapende strijd aangingen met de machthebbers onder koning Lodewijk XIV en met name de Roomse kerk. Zij kwamen in opstand tegen de verdrukking die volgde op de herroeping van het Edict van Nantes, waardoor het protestantisme illegaal werd en steeds feller bestreden werd.
Prof. F. Bettex begint in zijn voorwoord van “De heldenstrijd der Camisarden” met:
Als jongen vergezelde ik dikwijls mijn vader, die reizend predikant was en van moederszijde van de Franse Hugenoten afstamde, op zijn tochten door Zuid-Frankrijk. Daarbij vond ik in zijn kleine bibliotheek een oud, reeds lang uitverkocht boek, dat ik met grote geestdrift las en bestudeerde.
Het bevatte de geschiedenis van de “Pasteurs du désert”, – de Leraren der woestijn – geschreven door Nap. Peyrat, een nakomeling van deze Cevennezen; die er veel geschiedkundige bronnen en nauwkeurige opgaven van namen, data en plaatsen voor geraadpleegd had. Uit deze met bloed en tranen gevulde kroniek wil ik hier mijn ernstige lezers een en ander meedelen.
Strijd tussen Rooms-Katholicisme en Protestantisme
De uitspraak van Bettex “deze met bloed en tranend gevulde kroniek” is helaas niks teveel gezegd, zo wordt duidelijk bij het lezen van de geschiedenis van de Camisarden. Zij leefden, vochten, leden ernstig onder de vele pogingen hun geloof uit te roeien ten faveure van de “Roomse leer”, en stierven vaak een gewelddadige dood, in met name de streken Languedoc en de Cevennen in het zuiden van Frankrijk. Maar in hun strijd en wraak maakten ook zij vele slachtoffers.
Hun heldenstrijd werd niet gewonnen. De macht van “Rome” en die van de Franse koning waren te sterk voor de Camisarden.
Overgenomen uit de Christelijke Encyclopedie
Camisards, zo noemde men de Franse Gereformeerden in Languedoc, die na de intrekking van het Edict van Nantes, vooral van 1702 – 1705, de wapens opgevat hadden in de strijd voor godsdienstvrijheid.
De naam Camisards wordt door sommigen afgeleid van camise (hemd of kiel) en door anderen van camisade (nachtelijke overval). Het verschrikkelijk lijden waaronder deze mensen leefden, deden hen reikhalzend uitzien naar de toekomst, die in de Heilige Schrift aan Gods volk voorspeld wordt.
De burgeroorlog 1702 -1705, waarin aan de kant van de Camisards Jean Cavalier streed en aan de kant van de koninklijke troepen Montrevel en Villars, werd met afwisselend succes gevoerd. De strijd werd echter met ongewone bitterheid gestreden. Uiteindelijk onderwierpen zich de Camisards onder beding, dat zij gewetensvrijheid zouden genieten en recht zouden hebben te emigreren. Cavalier ging naar Engeland, waar hij als gouverneur van Jersey stierf.
In 1710 eindigde de strijd der Camisards. De Gereformeerden werden in stilte onderdrukt.
Meer over de Hugenoten
Zie ook de grote indruk makende geschiedenis van Hugenoten op de Franse galeien, die weergegeven is in het boek “Op de galeien“. Ook deze uitgave is van Prof. F. Bettex.
Pieter Vergers (7-7-1821 – 25-05-1901) heeft het 406 pagina’s tellende boek “De Hugenoten, hun lijden en strijden” (zie ingescande PDF) geschreven. Daarin komt ook de strijd van de Camisarden (Camisards) uitgebreid aan de orde.
.
Stichting Vlichthus
Stichting Vlichthus hecht er grote waarde aan dat deze uitgave bewaard blijft én nog lang tot nut van veel gelovigen (en van degenen die dat willen worden) zal zijn. De spelling van dit boek is in de digitale versie enigszins aangepast aan ons huidige spelling.
.